Ο αστιγματισμός είναι ένα διαθλαστικό σφάλμα των ματιών που προκαλεί θολή ή παραμορφωμένη όραση, επειδή ο κερατοειδής χιτώνας ή ο φακός του ματιού δεν έχουν το ιδανικό, σφαιρικό σχήμα. Αντί να είναι τέλεια στρογγυλός, έχει πιο «οβάλ» μορφή, με αποτέλεσμα το φως να μη συγκεντρώνεται σωστά στον αμφιβληστροειδή.
Πρόκειται για μια πολύ συνηθισμένη κατάσταση, που συχνά συνυπάρχει με μυωπία ή υπερμετρωπία, και μπορεί να διορθωθεί εύκολα με γυαλιά ή φακούς επαφής.
Συμπτώματα Αστιγματισμού
Τα πιο συχνά συμπτώματα που οδηγούν κάποιον στον οπτικό είναι:
- Θολή ή παραμορφωμένη όραση σε όλες τις αποστάσεις
- Δυσκολία στην ανάγνωση μικρών γραμμάτων
- Κούραση των ματιών μετά από διάβασμα ή χρήση υπολογιστή
- Πονοκέφαλοι, ειδικά το απόγευμα
- Δυσκολία στην οδήγηση τη νύχτα λόγω «θαμπώματος» στα φώτα
Τα Είδη του Αστιγματισμού
Ο αστιγματισμός δεν είναι ίδιος για όλους. Οι βασικές κατηγορίες είναι:
- Κερατοειδικός αστιγματισμός
Προκαλείται από ανώμαλο σχήμα του κερατοειδούς. Είναι το πιο συνηθισμένο είδος. - Φακικός αστιγματισμός
Προέρχεται από ανωμαλίες στο σχήμα του φακού του ματιού. - Κανονικός αστιγματισμός
Οι κύριοι μεσημβρινοί (οι νοητές γραμμές που περνούν από το μάτι) είναι κάθετοι μεταξύ τους. - Ανώμαλος αστιγματισμός
Οι μεσημβρινοί δεν είναι κάθετοι, και η όραση επηρεάζεται περισσότερο.
Παραδείγματα Αστιγματισμού στην Καθημερινότητα
Για να κατανοήσει κανείς καλύτερα τον αστιγματισμό, αρκεί να σκεφτεί μερικές απλές στιγμές της ημέρας:
- Διάβασμα βιβλίου ή κινητού: Τα γράμματα φαίνονται να «τρέμουν» ή να είναι διπλά.
- Οδήγηση το βράδυ: Τα φώτα των αυτοκινήτων και των δρόμων απλώνονται σαν «αστεράκια» αντί για καθαρές κουκίδες.
- Οθόνη υπολογιστή: Τα γράμματα κουράζουν γρήγορα και μοιάζουν να θολώνουν μετά από λίγη ώρα.
- Σπορ: Η μπάλα σε ποδόσφαιρο ή τένις φαίνεται πιο δύσκολο να υπολογιστεί σωστά.
Πώς Διορθώνεται ο Αστιγματισμός;
Η πιο απλή λύση είναι τα γυαλιά οράσεως με κυλινδρικό φακό ή οι φακοί επαφής τορικοί, που έχουν ειδικό σχεδιασμό ώστε να αντισταθμίζουν την ανωμαλία. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να εφαρμοστεί και διαθλαστική χειρουργική.
Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Μπορεί να χειροτερέψει ο αστιγματισμός;
Συνήθως ο αστιγματισμός παραμένει σχετικά σταθερός στην ενήλικη ζωή. Στα παιδιά μπορεί να μεταβληθεί καθώς το μάτι αναπτύσσεται, γι’ αυτό είναι σημαντικοί οι τακτικοί έλεγχοι.
Ποια είναι η διαφορά μυωπίας και αστιγματισμού;
Η μυωπία προκαλεί θολή όραση κυρίως μακριά, ενώ ο αστιγματισμός θολώνει την εικόνα σε όλες τις αποστάσεις, συχνά με παραμόρφωση.
Μπορεί να διορθωθεί ο αστιγματισμός χωρίς γυαλιά;
Ναι, υπάρχουν φακοί επαφής ειδικά για αστιγματισμό (τορικοί), καθώς και διαθλαστικές επεμβάσεις (laser).
Ποια είναι τα συμπτώματα αστιγματισμού στα παιδιά;
Τα παιδιά συχνά τρίβουν τα μάτια τους, σκύβουν πολύ κοντά σε οθόνες/βιβλία ή παραπονιούνται ότι «πονούν τα μάτια». Αυτά μπορεί να είναι ενδείξεις αστιγματισμού.
✅ Στο Phos Optical Store (Φιλολάου 48, Παγκράτι) σας καθοδηγούμε στη σωστή επιλογή γυαλιών ή φακών επαφής για τον αστιγματισμό.